Spelling is stom
Relatief veel van mijn klanten in de basisschoolleeftijd hebben problemen met spelling. Meestal is spelling niet de reden dat kinderen komen, maar komt het op een zeker moment ter sprake. Dat gaat meestal ongeveer als volgt:
Moeder (voorzichtig) 'ik denk dat het handig is als jullie ook nog even naar spelling kijken, want dat gaat soms lastig'.
Kind (boos en geirriteerd) 'neehee, dat wil ik niet!'
Ik 'ik zie dat je van het woord alleen al niet zo enthousiast wordt'
Kind 'spelling is stom'
Ik 'dat zullen we nog wel eens zien!'
Spelling is stom als je het geisoleerd en met eindeloze herhaling aanbiedt en dat is wat er vaak op school gebeurt. De meeste taalmethodes hebben een aparte spellingmethode en daarin worden woordsoorten en regels behandeld. Deze regels worden van groep 3 t/m groep 8 aangeboden en herhaald. En zoals het altijd gaat als je een systeem aan een groep aanbiedt: Het grootste deel doet gewoon wat er gevraagd wordt met wisselende resultaten, een paar kinderen vinden het moeilijk en hebben baat bij de herhaling en een aantal kinderen haakt af omdat de wijze waarop het wordt aangboden niet past bij hoe zij leren.
Die laatste categorie zijn de heerlijk eigenwijze kinderen die ik vaak in mijn praktijk tegen kom. Het is niet eens dat ze niet graag mee zouden willen in het systeem, ze kunnen het gewoon niet. Omdat ze enorm snelle stappen maken in hun hoofd of omdat ze voorbeelden en context nodig hebben voordat ze iets kunnen leren, maar ook omdat ze het wellicht nodig hebben meer fysieke inspanning te doen op een dag om te kunnen leren. Ontdekken hoe een kind leert en wat het daarbij nodig heeft, is natuurlijk ook een enorme uitdaging voor een leerkracht met een groep vol. Daar help ik dan bij. Van jezelf weten hoe je leert en wat je nodig hebt, is waardevolle kennis voor een kind in ontwikkeling.
Dat spelling behoorlijk belangrijk en best wel overzichtelijk is, dat het vaak een zaak is van focus en checken, is wat ik meestal aan mijn eigenwijze klantjes leer. Daarbij begin ik vaak met een toneelsstukje dat zich afspeelt rond 1804. Met een zware stem en wat creatief gebruik van oud Nederlandse woorden, visualiseer ik in grappige vorm hoe de eerste spellingsregels ooit tot stand zijn gekomen. Daarop volgt een gesprek over waarom er ooit een moment in de tijd is gekomen dat na 1000 jaar bestaan van de Nederlandse taal ooit een paar mensen dan maar eens wat regels gingen opstellen. Het gesprek gaat langs sinds wanneer je taalgevoel is ontstaan en wat mensen zullen denken als jij een liefdesbrief of sollicitatiebrief vol fouten schrijft.
Met 1 sessie waarin op speelse wijze de vraag: WAAROM? centraal staat, bereik ik doorgaans dat kinderen een andere houding aan nemen ten opzichte van spelling. In de sessie daarna bewijzen dat HOE? je aanpak is met spelling (focus en checken) een enorm verschil maakt, is meestal genoeg om het de spellingsresultaten te beinvloeden. Van het WAT? (de regels) blijkt er vaak na al die herhaling genoeg in het eigenwijze hoofd te zitten.
Op school wordt het WAT vaak aangeboden zonder het WAAROM en HOE.
Hoe zelfstandiger (eigenwijzer) een kind denkt, hoe meer het juist behoefte heeft aan het WAAROM en HOE bij het WAT. Zo help je een kind om de hersenhelften beter te laten samenwerken. Links ziet de kleine delen apart, rechts is voor het zien van het grotere plaatje. Het brein heeft informatie nodig om het grotere plaatje te kunnen zien.
Uitgelicht
We gaan er als ouder van uit dat de school kinderen leert wat nodig is en dat het 'wel goed zal zijn'. Vertrouwen in school en de leerkracht hebben is goed en belangrijk, maar dat betekent niet dat je als ouder niet kan helpen of monitoren. Vrijwel iedere onderwijsmethode heeft online een oudergedeelte waarin je kunt bijhouden wat je kind aan het leren is. Als je weet dat jouw kind iets nodig heeft om te leren
* Visuele ondersteuning
* Meer over het waarom en hoe
* Extra herhaling
* Compacten en verrijken (minder en moeilijker)
Kun je dat als ouder ook zelf aanbieden of je kind leren om zelf een weg te vinden om de eigen wijze waarop hij of zij leert binnen het systeem te hanteren.