Met een lege batterij kun je niet leren

Lepeltheorie

In de wereld van de chronisch zieke mensen bestaat er zoiets als de lepeltheorie. Dat is een visuele ondersteuning om inzichtelijk te maken en te onthouden dat je als chronisch zieke je dag begint met een beperkt aantal lepels en dat iedere activiteit een lepel kost. Dan zijn op een bepaald moment je lepels op en zit er niet meer in voor die dag.

Die lepeltheorie gaat ervan uit dat mensen die niet chronisch ziek zijn, in principe een onbepaalde hoeveelheid lepels te besteden hebben. In mijn praktijk kom ik veel kinderen en volwassenen tegen die niet chronisch ziek zijn, maar wel tegen een probleem met hun energieverdeling aanlopen. Het gezonde lichaam laadt sneller en makkelijker op en dus hebben ze de mogelijkheid om er lepels bij te pakken als dat nodig is.

Dan is het wel belangrijk om te weten hoe je je energie kunt verdelen en jezelf weer kunt opladen. Dus weten hoe het voelt als je lepels bijna op zijn en weten waar de extra lepels liggen.

Omgevingsgevoeligheid heeft invloed

Ik zie dat hoe gevoeliger mensen zijn voor hun omgeving, hoe meer energieverdeling een belangrijk punt van aandacht is. Gevoelig voor omgeving zijn bijvoorbeeld mensen met AD(H)D of hoogbegaafde vermogens. Maar ook mensen zonder een van deze diagnoses, kunnen er veel aan hebben om zich meer bewust te worden van wat het is waardoor je batterij leeg loopt en weer oplaadt en leren om daar zorgvuldig mee om te gaan. Geluid, emoties van mensen, drukte, piekeren, we hebben er allemaal mee te maken maar het komt niet bij iedereen op dezelfde manier binnen. Hoe minder filter er zit op omgevingsprikkels, hoe meer energie het een persoon kost.

Met een lege batterij kun je niet leren

Vooral op de middelbare school, kunnen jongeren met een of meerdere bovenstaande diagnoses, helemaal leeglopen gedurende een schooldag. En dan kunnen ze niet buiten gaan spelen of op de bank hangen met een Donald Duckie, ze hebben nog een berg huiswerk. Om weer genoeg op te laden om aan hun huiswerk te kunnen beginnen, leer ik ze om datgene te doen waar je van oplaadt. Wat dat is, is voor iedereen anders maar er zijn wel een aantal dingen die voor de meeste mensen wel en niet werken. Ik zie jongeren vaak aan het eind van een schooldag een poging doen om hun lege batterij op te laden door in de koelkast te duiken. Moe en honger, roepen ze voordat ze alle kasten opentrekken naar iets waar ze blij van worden. Tosti's, chocolade, chips en meer van dat populaire pubervoedsel, het lijkt alsof ze de hele dag nog niets gegeten hebben. Er is niets tegen snacken en snoepen op zijn tijd, maar je batterij zal het niet helpen. Die gaat na een dag op school en een hoeveelheid vet en suiker erbij, niet meer geschikt zijn om huiswerk mee te maken.

Schermpjes: geven of vragen energie?

Op mijn eigen lijst van dingen die ik weliswaar leuk vind, maar waar ik absoluut van leeg loop staan: social media, smartphone, gamen.

Het valt me op dat de jongeren deze items op hun lijstje plaatsen van dingen waar ze van opladen. Ik bevraag dat kritisch, omdat iets leuk vinden en ervan opladen dus niet hetzelfde hoeft te zijn. En toch krijg ik vaak hetzelfde te horen: die schermpjestijd is geen energievrager. Ik ben nog sceptisch en heb er geen onderzoek naar gedaan, maar ik begin te denken dat hier wellicht sprake is van een generatieverschil.

Ik kan tenslotte een fijne netflixserie of mooie documentaire op een medium dat ik al ken sinds mijn jonge jeugd (televisie) ook als opladend ervaren. Dus vooralsnog sluit ik niet uit dat deze generatie hun tijd op smartphone en gameconsoles anders ervaart.

Weten wat je kunt doen om op te laden

Desalniettemin pleit ik toch iedere keer weer voor een gevarieerder lijstje van dingen die je kunt doen om jezelf op te laden met daarin bij voorkeur ook dingen waarin buiten, bewegen, muziek, natuur of creativiteit staan. Om deze dingen op het lijstje te laten komen naast musical.ly, snapchatten of spelen op je xbox live moet ik overigens wel vaak met hele goede argumenten en timing komen en vooral niet te veel klinken als hun ouders.

Energie versus keuze

Het inventariseren van wat je energie geeft en energie kost is altijd een hele leuke bezigheid. Het maakt inzichtelijk wat je eigenlijk wel weet, maar je vaak niet bewust van bent. De tweede stap is het plaatsen van de energiegevers en trekkers in een matrix waar we ze afzetten tegen het wel of niet hebben van een keuze. En zo ontstaat er inzicht in wat je kunt doen om jezelf op te laden als dat nodig is en ook in welke dingen veel energie kosten, maar die anders zouden kunnen.

naar buiten om op te laden

Voor een deel van mijn klanten is het kijken naar energieverdeling en het leren om daarin bewustere keuzes te maken, een essentiële stap in het efficiënter leren leren.

Zonder energie kan ik doen en zeggen wat ik wil, maar binnenkomen doet het niet. Om die reden wandel ik graag met klanten in een natuurrijke omgeving. Want dat is iets waar jong en oud energie van krijgt: buiten zijn, natuur en stilte.